Wśród różnego rodzaju zaburzeń psychicznych fobia społeczna jest jednym z najczęściej diagnozowanych – ustępując jedynie depresji i uzależnieniu od alkoholu. Szacuje się, że dotyczy około siedmiu-dziewięciu procent społeczeństwa. Fobia społeczna bywa mylona z nieśmiałością i introwertyzmem. Jest jednak zaburzeniem i należy ją leczyć, by móc mieć szansę na lepsze, bardziej komfortowe życie. Fobia społeczna może się rozwinąć też u dzieci i jeśli nie zostanie odpowiednio leczona, będzie im towarzyszyć także w życiu dorosłym. Walcz z tym!
Fobia społeczna – co to jest?
Fobia społeczna jako zaburzenie należy do jednego z najczęściej diagnozowanych u ludzi. Osób dotkniętych fobią społeczną może być jednak jeszcze więcej – po prostu nie zgłaszają się po pomoc, bo fobia blokuje ich działania.
Fobia społeczna może rozwijać się także u dzieci, ale zdarza się stosunkowo często, że bywa mylona z nieśmiałością i ogólną delikatnością charakteru. Dlatego jako takie – zaburzenie to u dzieci może być, zupełnie niewłaściwie, lekceważone i bagatelizowane. Nieśmiałość różni się jednak od fobii społecznej. Można przyjąć, że nieśmiałość to obawa przed negatywną oceną ze strony drugiej osoby, a fobia społeczna to istniejące w głowie przekonanie, że na pewno zostanie się ocenionym negatywnie.
Fobia społeczna jako osobne zaburzenie z grupy zaburzeń lękowych, zostało zdiagnozowane dopiero w latach 80. XX wieku. Objawy pojawiają się nie tylko w przypadku spotkań towarzyskich, ale też przy wyobrażaniu sobie różnego rodzaju sytuacji towarzyskich – nie tylko tych z rodzaju bardzo stresujących, jak publiczne wystąpienia, ale też przy tych zwyczajnych, jak wyjście na imprezę czy spotkanie w restauracji.
Przyczyny fobii społecznej u dzieci
Jak przy wszystkich zaburzeniach lękowych, także przy fobii społecznej nie do końca wiadomo, jakie są jej konkretne przyczyny. Istnieją podejrzenia, że wpływ na jej rozwój mogą mieć, między innymi zaburzenia genetyczne. Wynika to z istnienia badań, według których na fobię społeczną bardziej narażone są dzieci z rodzin, gdzie występuje ten problem.
Bez wpływu na rozwój fobii społecznej nie pozostaje też sposób wychowania przez rodziców. Jeśli rodzice są nieufni w stosunku do ludzi, nie lubią z innymi spędzać czasu i tę nieufność oraz niechęć przekazują dzieciom, mogą one zacząć wychodzić z założenia, że kontakty z innymi ludźmi nie przynoszą nic dobrego.
Na fobię społeczną wpływa też charakter dziecka, a także jego samoocena – przy niskiej samoocenie dziecko może zacząć unikać kontaktów z innymi ludźmi, bo będzie przekonane, że nie jest „odpowiednio dobre”, by nawiązywać kontakty z innymi i wszyscy tylko czekają na to, by zrobić mu krzywdę i negatywnie oceniać.
Wpływ na rozwój fobii społecznej mogą mieć też różnego rodzaju doświadczenia z innymi ludźmi – dziecko, które w szkole pada ofiarą prześladowań, może wykształcić w sobie fobię społeczną właśnie z tego powodu.
Objawy fobii społecznej u dzieci
Fobia społeczna bywa trudna do zauważenia i prawidłowego zdiagnozowania przez rodziców. Mogą oni po prostu żyć w przekonaniu, że ich dziecko jest introwertyczne, bardziej zainteresowane życiem we własnym świecie oraz nieśmiałe, co nie pozwala mu na otworzenie się na rówieśników. Takie dziecko może też nie sprawiać zbyt wielu kłopotów – być ciche, małomówne, a swoją potrzebę kontaktów towarzyskich zaspokajać przez Internet. Jednak fobia społeczna to zaburzenie lękowe, którego nie warto bagatelizować. Pomóż dziecku się uporać z problemem i otworzyć na kontakty z innymi, co pozytywnie wpłynie na całe jego życie. Jakie objawy powinny Cię zaniepokoić?
- Jąkanie się w sytuacji, gdy trzeba zabrać głos przed ludźmi
- Oblewanie się rumieńcem w sytuacjach towarzyskich
- Drżenie rąk przy kontaktach z innymi osobami
- Nadmierna potliwość, gdy dziecko przebywa w grupie rówieśników w zwyczajnych sytuacjach towarzyskich
- Unikanie kontaktów z innymi ludźmi
- Bóle brzucha i głowy, biegunki gdy dziecko musi spotkać się z ludźmi
Jeśli zauważasz, że Twoje dziecko nie radzi sobie w zwyczajnych sytuacjach towarzyskich, przeraża je nawet sama myśl o spotkaniu z innymi i stara się zrobić wszystko, by ich uniknąć – nie czekaj, pomóż mu. Przy fobii społecznej może dojść też do rozwoju innych zaburzeń psychicznych – w tym bardzo groźnej depresji.
Jak pomóc dziecku z fobią społeczną?
Przede wszystkim nie krzycz na dziecko – to nie jego wina, że zachowuje się w określony sposób. Nie krytykuj i nie porównuj do innych dzieci. Fobia społeczna to bardzo poważny problem, dlatego należy do niego podejść bardzo poważnie – poszukaj profesjonalnej pomocy. Taką może Ci zaoferować psycholog. Warszawa to idealne miejsce, by zacząć szukać – jeśli jesteś mieszkańcem Warszawy lub okolic, zajrzyj tutaj: https://psychoterapiacotam.pl/.
Psycholog dziecięcy to osoba wykwalifikowana i doświadczona w specyficznych warunkach pracy z dziećmi. Zgłoszenie do gabinetu to pierwszy krok do pomocy własnemu dziecku. Osoby z fobią społeczną cierpią, bo nadal potrzebują kontaktów społecznych, ale nie potrafią sobie poradzić z paraliżujących je lękiem. A jeśli zaburzenia nie będą odpowiednio leczone – z dziecka z fobią społeczną wyrośnie dorosły z fobią społeczną.